ISR Gimbal Sistemleri ve VEGA SPECTRUM Serisi

Yusuf Emir Işık

Gimbal, bir nesnenin istikrarını sağlamak ve onu bir referans noktası etrafında hareket ettirmek için kullanılan bir mekanizmadır. Gimballer genelde bir nesnenin hareketini, kullanıldığı ortamın hareketinden bağımsız olarak dengelemek için üç halka ve üç motor kullanarak dönüş ve eğim geçişleri sırasında düz bir konumu koruma üzerine çalışmaktadır. Uçuş kontrol sistemleri, kara, deniz ve hava araçları gibi askeri ve sivil birçok kullanım alanı bulunan gimballer, pitch, roll ve yaw eksenlerinde hareket edebilmektedir.

Bu yazıda ise günümüzde insansız hava araçlarında (İHA) vazgeçilmez hale gelen ve sıklıkla kullanılan gimballer ele alınacaktır. Ek olarak yazı kapsamında Türkiye’nin genç ve oldukça tecrübeli bir girişimi olarak öne çıkan Blitz Systems tarafından geliştirilen VEGA Görüntüleme Sistemleri ailesine ait SPECTRUM 1650, SPECTRUM 3500 ve SPECTRUM 5500 çözümleri incelenecektir.

İHA’lar ve Gimballer

İHA’lar günümüz muharebe sahasında savaşın gidişatını etkileyen unsurlar olarak karşımıza çıkmaktadır. Günümüzde devam eden Ukrayna-Rusya savaşı örneğinde olduğu gibi İHA’ların kullanımı geçmişte yaşanan muharebelere göre katbekat artmıştır. İHA’lar ile istihbarat, keşif ve gözetleme, hedef tespiti ve işaretlenmesi, saldırı, lojistik destek ve haberleşme gibi faaliyetler gerçekleştirilebilmektedir. Bu tarz farklı görevler için farklı ekipmanlarla donatılabilen İHA’larda gimballerin kullanımı kaçınılmaz hale gelmektedir.

ISR Gimbal Sistemleri ve VEGA SPECTRUM Serisi çalışmasının tamamı Defence Turk Dergi 16′ncı  sayısında.

Çalışmanın tamamını buraya tıklayarak okuyabilirsiniz.

Özellikle istihbarat, keşif ve gözetleme, hedef tespiti ve işaretlenmesi ve saldırı için kullanılan İHA’larda yüksek çözünürlüklü kameraların kullanılması sayesinde istenilen görüntü ve veri elde edilebilmektedir. Bu sayede yürütülen operasyonun başarı şansı artmaktadır. İHA’larda ağırlık kısıtlaması önemli ve karşılanması zor bir isterdir. Bu sebeple kullanılması planlanan gimbalin hafif olması kritik bir öneme sahiptir. Ancak hem farklı spektrumlarda çalışması hem gelişmiş bir stabilizasyona sahip olması hem yüksek hızlarda çalışılsa bile titreşimin minimuma indirilmesi hem de lazer mesafe ölçer ve lazer işaretleyici gibi farklı yüklerle donatılması istenilen gimballerde bu isterin karşılanması çok zordur.

Türkiye son 20 yılda savunma sanayiinde farklı çözüm ve ürünlerle adından sıkça söz ettirmektedir. Bu bağlamda Türkiye tarafından geliştirilen İHA’lar son yıllarda farklı coğrafyalarda kullanılmaya başlanmış ve farklı ürünlerle farklı ihracat başarıları elde edilmiştir. Yerli üretim İHA’ların öne çıktığı bu süreçte İHA’lar için kritik bir sistem olan gimballerin de yerli olarak üretilmesi kritik öneme haizdir. Geçmişte yaşanan ambargolar sonucunda üretim hattında sıkıntılar yaşanmıştır. Olası bir muharebede yaşanan gecikmelerin telafisi olmayabilmektedir. Bu sebeple yerli üretim gimballerin yerli üretim İHA’lar ile aynı gelişmişlik derecesini yakalaması gerekmektedir.

2021 yılında genç ve dinamik bir ekip tarafından detaylı bir planlamanın ardından kurulan Blitz Systems, gömülü sistemler, elektronik, görüntü işleme ve yapay zeka gibi alanlarda çok disiplinli araştırmalar yapmaktadır. Hava, kara ve deniz platformlarına uygun, farklı boyut, yetenek ve ağırlıklarda çok çeşitli gimbal sistem çözümleri sunan şirket, 680 gr’dan 10 kg’a kadar olan ağırlıklarda, özellikle ağırlık optimizasyonlu, konfigüre edilebilir ürünlerle piyasada yer almaktadır. Bu bağlamda Blitz Systems kuruluşunun birinci yılı dolmadan bir NATO ülkesine kritik bir elektro optik görüntüleme sistemi ihraç etmek üzere sözleşme imzalamıştır.

Kaynak: DefenceTürk

ISR Gimbal Sistemleri ve VEGA SPECTRUM Serisi Hakkında S.S.S.